Waardevolle bomenlijst

In de gemeente Zwijndrecht staan bijzondere bomen die het behouden waard zijn en extra bescherming verdienen. Zulke bomen worden waardevolle bomen genoemd, omdat ze veel toevoegen aan de omgeving vanwege hun uiterlijk of geschiedenis. Of omdat ze een bijzondere betekenis hebben voor de inwoners. Het kan een grote boom zijn, maar ook een boom van een bijzondere soort.

Definitieve lijst waardevolle particuliere bomen 2023

Bekijk hier de definitieve lijst met waardevolle particulieren bomen 2023 (pdf bestand), zoals is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders.

Veel gestelde vragen over de bomenverordening en de lijst waardevolle particuliere bomen 

We kunnen het ons voorstellen dat u hierover vragen heeft. Hieronder volgt een overzicht van vragen en antwoorden.

Omgevingsvergunning/Wabo 

Hoe verhoudt de omgevingsvergunning / Wabo zich tot de nieuwe regelgeving (bomenverordening)? 

De nieuwe regelgeving voor het kappen van bomen (de bomenverordening) valt net als de oude regelgeving, onder de werking van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht). Dit betekent dat u, als u de boom wilt kappen, een aanvraag moet indienen voor een omgevingsvergunning voor het ´onderdeel kappen´ bij de afdeling Vergunningen. Slechts in twee gevallen wordt na een belangenafweging een vergunning verleend:
1.    Bij een zwaarwegend belang of als
2.    naar ´boomdeskundige maatstaven´ het niet langer verantwoord is om de boom te behouden, bijvoorbeeld om letsel of schade te voorkomen.

Waarom komt er een nieuw systeem? 

Tot nu toe moest elke eigenaar van een particuliere boom een kapvergunning aanvragen, voor bomen met een stamomtrek van meer dan 31 cm, of een dwarsdoorsnede van meer dan 10 cm, gemeten op 130 cm hoogte. In de praktijk bleek dat in bijna alle gevallen ook daadwerkelijk een kapvergunning werd verleend. De gemeenteraad heeft daarom nu voor een beleid gekozen met minder regels en afschaffing van overbodige vergunningen, maar wél met daarin een duidelijke bescherming voor de waardevolste bomen. Deze herziening van de regelgeving leidt tot de bescherming van waardevolle particuliere bomen op een bomenlijst, waarvoor alleen in zwaarwegende gevallen een vergunning voor de kap wordt verleend.   

Een nieuw systeem is goed, maar worden er straks niet teveel bomen gekapt, waardoor er een 'kaalslag' ontstaat? 

Wat betreft bomen in particulier eigendom die niet op de lijst staan; iedereen is vrij om over haar of zijn boom te beschikken en te beslissen. We verwachten niet, dat er opeens heel veel bomen meer gekapt gaan worden. De meeste mensen koesteren hun eigen bomen en wonen en/of werken graag in een groene omgeving. Dat is ook de ervaring bij andere gemeenten die nu al werken met een lijst waardevolle bomen.


Bomenverordening/bomenlijst

Waarom is een boom waardevol genoeg om beschermd te worden? 

De bomen die op deze lijst staan verdienen speciale bescherming, omdat ze veel waarde toevoegen aan de omgeving vanwege hun uiterlijk of geschiedenis. Het kan een boom zijn die opvalt door de omvang, vorm, bladkleur of omdat het om een bijzondere boomsoort gaat. 

Hoe wordt besloten of bomen op de waardevolle bomenlijst komen? 

Dit gebeurt overeenkomstig de vastgestelde procedure conform de Algemene wet bestuursrecht (artikel 4:8). 
1.    Het college van burgemeester en wethouders stelt een conceptlijst vast.
2.    Alle eigenaren worden aangeschreven en worden gevraagd hun eventuele reactie kenbaar te maken (huidige fase).
3.    Met inachtneming van deze reacties stelt het college van burgemeester en wethouders een definitieve lijst vast .
4.    Vervolgens volgt er een periode van zes weken waarbinnen bezwaren kunnen worden ingediend. Daarna is de lijst definitief.

Kan ik de gehele bomenlijst inzien? 

U kunt de conceptlijst met waardevolle bomen inzien via op deze website: conceptlijst waardevolle bomen 2022 (pdf-bestand).

Is er een 'herplantplicht' voor bomen die op de lijst staan en worden gekapt?

Nee, die verplichting is nadrukkelijk uitgesloten in de nieuwe bomenverordening.

Ik ben het niet eens met de aanwijzing van mijn boom als waardevolle boom. En nu? 

Op dit moment is er sprake van een concept bomenlijst. Wij hebben alle eigenaren aangeschreven met het verzoek om eventuele reacties kenbaar te maken. Na het verzamelen, beoordelen en verwerken van deze reacties stelt het college van burgemeesters en wethouders een definitieve lijst vast. 

Wat gebeurt er als ik zie dat er een waardevolle boom wordt gekapt? 

Als een waardevolle boom wordt gekapt zal het college van burgemeester en wethouders een omgevingsvergunning voor het kappen hebben afgegeven. De aanvraag tot het verlenen van een vergunning, wordt bekend gemaakt in het digitaal gemeenteblad. U kunt op dat moment geen reactie/zienswijze of bezwaar kenbaar maken. Van het besluit tot verlening of weigering van een ontheffing, wordt eveneens kennis gegeven in het digitaal gemeenteblad. Bij deze kennisgeving wordt de concrete datum van verzending aan de aanvrager genoemd als begin van de bezwaartermijn van 6 weken van artikel 7:1 Algemene wet bestuursrecht. U kunt dan, als belanghebbende, bezwaar maken binnen deze gestelde periode. Is een beschermde boom waarop het verbod tot kappen van toepassing is, zonder vergunning van het college van burgemeester en wethouders, dan wel op andere wijze teniet is gegaan, dan zal het college van burgemeester en wethouders aan de boomeigenaar van de grond, waarop zich de boom (of houtopstanden) bevond, de verplichting opleggen tot herplant (na een handhavingstraject), overeenkomstig de door hen te geven aanwijzingen binnen een door hen te stellen termijn. 

Ik wil een bouwwerk (schuurtje/garage, verharding, etc.) aanbrengen in mijn tuin, maar de boom staat in de weg. Wat moet ik nu doen? 

Pas als er sprake is van een zogenaamd 'zwaarwegend belang' kan het college van burgemeester en wethouders u een kapvergunning verlenen. Hierbij zal in de belangenafweging tussen het behoud van de boom en uw belang bij de kap ervan, door het college worden bekeken of allereerst duidelijk is dat voor de realisatie van de bouw of aanleg alle mogelijke alternatieven voor (her)inrichting voldoende zijn onderzocht en of kap van de boom echt de enige optie is.  

Hoe zit het met gemeentelijke bomen? Worden deze ook beschermd? 

Het college van burgemeester en wethouders stelt een lijst vast met waardevolle particuliere bomen. De bomen op deze lijst zijn beschermd en er is een vergunning nodig om ze te kappen. Deze lijst bevat geen gemeentelijke bomen of bomen van andere overheden of 'terreinbeherende' organisaties. Voor de kap van deze bomen is altijd een vergunning vereist, als de dwarsdoorsnede groter is dan 20 cm (gemeten op 130 cm hoogte). 


Verantwoordelijkheid/zorgplicht/gevaar

Bij wie ligt nu de verantwoordelijkheid voor de beschermde boom? 

De boomeigenaar (zakelijk gerechtigde) is verantwoordelijk voor de boom. Dit geldt overigens voor alle particuliere bomen, ook voor bomen die niet op de waardevolle bomenlijst zijn opgenomen.

Hoe zit het met de zorgplicht? 

Als boomeigenaar bent u verplicht om regulier (normaal) en regelmatig onderhoud aan de boom uit te voeren in verband met de wettelijke algemene zorgplicht. Inwendig onderzoek van de boom is bij de normale controle dus niet vereist. Dat geldt ook voor ondergrondse controle of ondergronds onderzoek. Heeft een boom een uitwendig zichtbaar gebrek (tak breekt of boom valt bijna om) dan is dat een directe aanwijzing dat er iets aan de hand is met de boom. Bij deze bomen geldt een verhoogde zorgplicht. Dan dient u als eigenaar ten minste eenmaal per jaar de boom te controleren. 

Mag ik aan mijn beschermde boom ook zelf snoeien? 

U mag uw boom snoeien. Onderhoud plegen is natuurlijk erg belangrijk. De beschermde bomen dienen echter in hun oorspronkelijke beeld en conditie behouden te blijven. 

Tot hoever mag ik snoeien? 

Voor ingrijpende wijzigingen aan beschermde bomen, zoals kandelaberen, knotten of het snoeien van meer dan 20 procent van het kroonvolume, heeft u ook een vergunning nodig. Dit geldt niet voor bomen die in het verleden al geknot of gekandelaberd zijn.

Het blijkt dat mijn beschermde boom gevaarlijk is. Wat moet ik nu doen? 

Bij een gevaarlijke boom geldt de verhoogde zorgplicht. Het is dan belangrijk dat er eerst wordt bekeken of er maatregelen getroffen kunnen worden om de gevaarzetting af te wenden. Als dit niet mogelijk blijkt, kan de boom niet zomaar gekapt worden. Een vergunning is dan noodzakelijk. 

De beschermde boom staat op de erfgrens met mijn buren. Wat houdt dit in? 

Als de erfgrens door de voet van de stam loopt, dan is er sprake van mandeligheid (gemeenschappelijk eigendom). Mede-eigendom betekent dat er niets veranderd mag worden zonder de (uitdrukkelijke) toestemming van de ander. Beide mede-eigenaren zijn verantwoordelijk voor de boom en zijn ook samen verantwoordelijk voor het in stand houden en het onderhoud van de boom.